Գրագիտության փոխվող դեմքը Ինչպե՞ս է պետք կարդալ սովորեցնել թվային դարաշրջանում

Հեղինակ՝ Լիանա Հայթին «Education Week» շաբաթաթերթ, 8 նոյեմբերի, 2016

Թարգմանությունը կատարված է որոշ կրճատումներով:

Քննարկման ենթակա չէ այն, որ ընթերցելու բնույթը փոխվել է վերջին տասնամյակում՝ էլեկտրոնային շարժական սարքերի, էլեկտրոնային մուլտիմեդիա կայքերի, թվայնացված գրքերի, ինտերակտիվ գծապատկերների և սոցցանցերի զարգացումներով: Բայց արդյո՞ք տարրական դպրոցներում էլ է փոխվել կարդալ սովորեցնելու ձևը: Ի՞նչ պետք է ուսուցիչներն անեն, որպեսզի սովորողներին նախապատրաստեն ժամանակակից իրական ընթերցանությանը:

8 տեխնոլոգիաներ, որոնք պետք է լինեն գրադարաններում

Գրադարանները անցել են մեդիայի ճանապարհը: Դրանք պետք է հագեցած լինեն թվային առաջատար տեխնոլոգիաներով:

Եվ այսպես. 8 տեխնոլոգիաներ, որոնք պետք է լինեն գրադարաններում

1. Գրադարանային քարտը՝ որպես գիդ

Այս հետաքրքիր հասկացությունը Չինական «Toout» դիզայն-կազմակերպությանն է: Սա փոքրիկ սարք է, որը ծառայում է որպես գրադարանային քարտ: Բացի այդ, այն ունի այնպիսի հնարավորություններ, որոնք դարձնում են գրադարանային ծառայությունը ավելի դյուրին:

Ամենաառաջինն այն է, որ սարքը կարող է որպես ուղեկից ծառայել` ընթերցողին իր նախընտրած գրքի տեղը ցույց տալով:
Սարքը նաև հիշեցման քարտ է, որը ընթերցողին նախազգուշացնում է պարտքերի մասին:

Կարծում եմ սա հիանալի գաղափար է այն գրադարնների համար, որոնք ուզում են զարգանալ:

Թարգմանեց` Նելլի Գսպոյանը

Շարունակելի…

Աղբյուր`http://ebookfriendly.com/library-future-technologies/

Միայն աշխատանք և ոչ մի խաղ: Ահա թե ինչու են ուսուցիչները «պարտվում»

Բոլոր մանկավարժները գիտեն, թե որքան կարևոր է ուսումնական օրվա ընթացքում աշակերտների խաղին ժամանակ հատկացնելը: Իսկ հենց իրենք արդեն մոռացել են, թե ինչ է խաղը:

Այս  հարցադրումն արել է Ամերիկյան մի դպրոցի ուսուցիչ և գրադարանավար Հեյդի Նելտները, ով հանդիսանում է #KyGoPlay շարժման հիմնադիրը: Նա կոչ է անում մանկավարժներին խաղալ, որպեսզի  բարձր  պահեն մասնագիտական մակարդակը: Նա վստահ է, որ եթե մանկավարժը մասնագիտական սպառվածություն է զգում, ուրեմն ճիշտ ժամանակն է սկսել խաղալ:

ԽԱՂԸ  ՕԳՆՈԻՄ Է ՄԱՆԿԱՎԱՐԺՆԵՐԻՆ ՀԱՂԹԵԼ ՍՊԱՌՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆԸ

Հոդվածում  հոգեբան  Ջո Ռոբինսոնն ասում է «Երբ դուք լարված եք, ուղեղում հույզերը կառավարող կենտրոնը  ճնշում է դրական  տրամադրությանը, թույլ տալով աճել բացասականը:Խաղը կարող է ազատել ձեզ այդ զսպաշապիկից:Այն ցրում է գրասենյակային աշխատանքի  միօրինակությունը և  նպաստում է ստեղծագործական աշխատանքին, ստիպելով մեզ դուրս գալ առօրեականի շրջանակներից:Այլ կերպ ասած, այն վերալիցքավորում է ուղեղը»:

Խաղերը բազմազան են բայց Բաստոնի քոլեջի պրոֆեսոր Պիտեր Գրեյի  կարծիքով միշտ ունենում  են  հետևյալ  բնորոշումը.

. Խաղը  ազատ  ընտրության  արդյունք  է.

.Դա  գործողություն  է, որտեղ  միջոցները  կարևոր են արդյունքից.

. Դա  գործողություն  է,  որի  կանոնները  որոշում  են  խաղացողները.

. Խաղը  միշտ երևակայական է և անլուրջ.

. Խաղը  աշխատացնում է խելքը՝ չառաջացնելով լարում

Ինչպես ընթերցել գիրքը: Գլուխ 7 . Բազմաթիվ կանոններից դեպի միասնական հմտություն

– 1 –

Գիրքը վարժ կարդալու համար անհրաժեշտ է ընթերցել մի քանի անգամ: Ամենաքիչը երեք անգամ, եթե գիրքն ունի հատուկ ուշադրության կարիք: Թող ձեզ չվախեցնեն այս պահանջները,լավ ընթերցողը կարող է միաժամանակ գիրքը կարդալ երեք անգամ: Դա չի նշանակում պարտադիր«երեք անգամ իրար հետևից»: Ճշգրիտ երեք անգամ ասելով ես ի նկատի ունեի,որ գոյություն ունի գիրք կարդալու երեք եղանակ,որոնք պետք է անպայման կիրառել, եթե ուզում ես իսկապես գիրքն ընթերցել: Օգտակվետ կարդալու հնարավոր քանակը կախված է ,թե´ տվյալ գրքից, թե´ մասամբ ձեր մտքի ճկունությունից և ջանասիրությունից: Կրկնում եմ, երեք եղանակով կարդալ միայն անհրաժեշտ կլինի սկզբում, երբ դեռ անփորձ եք:

Մերաբ Մամարդաշվիլի «Գրաքննադատությունը որպես ընթերցանության գործընթաց»

Ես ուզում եմ կիսվել գրաքննադատություն կոչվածի վերաբերյալ անձնական տպավորություններով (նկատի ունենալով, իհարկե, փիլիսոփայի տպավորությունները): Վերջ ի վերջո և՛ փիլիսոփայությունը, և՛ ցանկացած այլ արվեստի տեքստ հանգում է կենսական հարցերին` սեր, մահ, գոյության իմաստ ու արժանապատվություն, այն ամենին, ինչը մենք իրապես զգում ենք կյանքում ու սպասում դրանից և, ակնհայտ է, մենք ընթերցում ենք  այն, ինչը մոտ է մեր հոգեկան փորձին: Այն, ինչը մեր հոգու մեջ չի ընկղմվում, մեզ համար գրականություն չէ: Գրականության ինչ որ հատվածներ մեզ համար փակված են ուղղակի այն պատճառով, որ նրանք, երևի, չեն համընկնում մեր կյանքի ուղու և ամենագլխավոր գործընթացի՝ սեփական անձի բացահայտման հետ այն բանում, ինչի մասին հուշում է ընթերցանությունից ստացած տպավորությունը: Եվ դրան, երևի, գրաքննադատը չպիտի դիպչի:

Ինչպե՞ս կարդալ գրքեր. Թարգմանություն, նախաբան

Նախաբան
— Դե, ի՞նչ, կարդացի՞ք գիրքը:
— Կարդացի, ձերդ գերազանցություն:
— Ինչի ՞մասին կարդացիք, սիրելի՛ս: Պատմեք:
— Մոռացել եմ, ձերդ գերազանցություն:
— Նշանակում է, դուք չեք կարդացել կամ անուշադիր եք եղել… Այդպես չի կարելի:

Ա.Պ. Չեխով

Эврика!  Մենք  չենք կարողանում ընթերցել: Թվում է, թե հարյուրամյա տարիների ընթացքում գիրքը գիտելիքի կարևոր գործիք է եղել մարդկության ձեռքին:
Հիշելով պատմությունը, թե ինչպես է այն տարածվել սեպագիր արձանագրությունների, կավե աղյուսների միջոցով, ինչպես է պայքարել իր գոյության համար, համոզվում ենք, թե որքան քիչ ենք գնահատում այն, ինչ ունենք:
Արդ ինդուստրիալ դարը նոր հնարավորություն ընձեռեց տեղեկատվության հայթայթման համար: Այժմ մեկը գրում է, մյուսը՝ ներբեռնում, հաջորդը արտատպում՝ ստանալով անկանոն գիտելիքներ: Նշանավոր ստեղծագործություններ ընթերցողն աստիճանաբար իր տեղը զիջում է ինֆորմացիա ձեռք բերող ընթերցողին, որը մտնելով որևէ տեքստ, առանց հապաղելու վերցնում է իրեն մեկնած սերմերը: Հայացքը սահեցնելով տեքստին՝ քաղելով մտքին ու հայացքներին համապատասխանող հատվածներ ու համարելով, գտել է ճշմարտությունը, անմիջապես դուրս գալիս: Ավա՜ղ, դա թափառող ճշմարտություն է: Այն, որպես տեսիլք շուտով հալչում է:

Ընթերցողի անօտարելի իրավունքը

                                                         Հատված «Որպես վեպ» էսսեից

3. Մինչև վերջ չկարդալու իրավունք

Երեսունվեց հազար լրիվ հիմնավոր պատճառ կա, որպեսզի անավարտ թողնես վեպը` արդեն վերջացրած լինելու զգացողությունը, չգրավող սյուժեն, հեղինակի տհաճ մտքերը, որոնք նյարդայնացնում են կամ ընդհակառակը՝ հեղինակային ոճի իսպառ բացակայությունը, որն անհնար է դարձնում ընթերցանությունը: Ավելորդ է թվարկել մնացած 35995  պատճառները, որոնց շարքում կարելի է հիշել ատամնացավը, ղեկավարության կողմից տրված նկատողությունը:

Գիրքն ընկնո՞ւմ է ձեռքիցդ:

Ինչպե՞ս կարդալ գրքեր. Թարգմանություն. մաս 1

Մաս 1. Ընթերցանությունն ինչպես գործունեություն.
Գլուխ 1. Հասարակ ընթերցողին

Մաս 1. Ընթերցանությունը՝ որպես գործունեություն

Գլուխ 1. Սովորական  ընթերցողին

Այս գիրքն այն ընթերցողների համար է, ովքեր չեն կարողանում կարդալ: Գիտեմ, այնքան էլ բարեկիրթ չի հնչում, բայց ես ամենևին չէի ցանկանում Ձեզ վիրավորել: Իմ պնդումը գուցե հակասական թվա, չնայած ոչ մի հակասություն այստեղ չկա:
Այդպիսի տպավորություն կարող է ստեղծվել «ընթերցանություն» բառի բազմիմաստության և մեկնաբանությունների պատճառով: Նա, ով կարդաց այս տողերը, անխոս, կարող է կարդալ այս բառի որոշակի իմաստով: Դուք երևի արդեն հասկացաք, ինչ  նկատի ունեմ: Գիրքը ուղղված է նրանց, ովքեր «ընթերցանություն» բառի  նշանակություններից միայն մեկով են կարողանում կարդալ: Գոյություն ունեն ընթերցանության բազմաթիվ տեսակներ և այդ կարողության տարբեր մակարդակներ: Այդ պատճառով, եթե ասենք, որ գիրքը նախատեսված է միայն ավելի լավ կամ նոր ձևով կարդալ ցանկացողների համար, ապա հակասություն չի լինի: Ու՞մ է ուղղված այս գիրքը: Որպես օրինակ երկու ծայրահեղություններ բերեմ: Մեզանից ոմանք՝ փոքրիկ երեխաները, մտավոր հետամնաց մարդիկ և այլ անմեղսունակ արարածներ ընդհանրապես չեն կարողանում կարդալ: Բայց կան նաև ընթերցելու արվեստը վիրտուոզ տիրապետողներ. նրանք բոլոր հնարավոր միջոցներով կարողանում են կարդալ: Հեղինակներից շատերի համար նրանք ամենացանկալի ընթերցողներն են: Բայց մեր գրքում խոսքը կարդալու արվեստի մասին է և այն մասին, թե ինչպես սովորենք ավելի լավ կարդալ։ Այդ պատճառով այն դժվար թե հետաքրքրի նրանց, ովքեր արդեն մասնագիտացել են: Վերոնշյալ երկու բևեռների միջև մենք կգտնենք սովորական ընթերցողներին՝ մեզ, տառաճանաչ մարդկանց: Մենք արդեն գրագիտության ճանապարհին ենք: Մեզանից շատերը հասկանում են, որ ընթերցելու վարպետներ չեն: Դրա մասին կարելի է տարբեր կերպ իմանալ, բայց մեր անկարողությունը մենք ավելի ուժեղ ենք զգում, երբ գրեթե ֆիզիկապես է դժվար դառնում կարդալ որևէ բան, երբ այլ մարդ կարդացել է այդ նույն տեքստը և հասկանալ տվել՝ ինչքան շատ բան ենք բաց թողել կամ սխալ հասկացել դրանում: Եթե նման փորձ չեք ունեցել, եթե երբեք ընթերցելիս դժվարություններ կամ հիասթափություն չեք զգացել այն բանի համար, որ արդյունքը չի համապատասխանում վատնած ջանքերին, ապա չգիտեմ՝ ինչպես Ձեզ գրավեմ: Այնուամենայնիվ մեզանից շատերն են ընթերցանության ժամանակ այս կամ այն դժվարությունների հանդիպել՝ չհասկանալով՝ ինչի հետ գործ ունեն կամ ինչպես դրանք հաղթահարեն: Ենթադրում եմ՝ բանն այն է, որ շատերն ընթերցանությունը չեն համարում բարդ գործունեություն: Բայց կարդալու գործընացը, ինչպես յուրաքանչյուր այլ արվեստ, բաղկացած է տարբեր փուլերից, որոնցից յուրաքանչյուրում հնարավոր է կատարելագործել և հղկել կարողությունները: Մենք նույնիսկ չենք ենթադրում, որ գոյություն ունի ընթերցանության արվեստ՝ որպես այդպիսին: Մեզ ավելի հաճախ թվում է, թե կարդալու կարողությունը պարզ և բնական է, ինչպես տեսնել և խոսել կարողանալը: Իսկ այդպիսի կարողությունները ոչ ոք արվեստ չի կոչում:
Անցած ամառ, երբ աշխատում էի այս գրքի վրա, ինձ մի երիտասարդ հյուր եկավ: Նա իմացել էր՝ ինչի մասին եմ գրում, և խնդրեց ինձ բացատրել՝ ինչպես ավելի լավ կարդալ: Ընդ որում, իմ զրուցակիցը ակնկալում էր մի քանի նախադասությամբ պատասխան ստանալ և լուրջ հույսեր ուներ, որ ինչ-որ ոչ բարդ բաղադրատոմս իրեն անհապաղ կհասցնի հաջողության: Ես փորձեցի բացատրել, որ ամեն ինչ այդքան հեշտ չէ: Ընթերցանության տարբեր օրենքներ ուսումնասիրելու ու դրանց կիրառությունը ցուցադրելու համար ինձանից մի քանի տասնյակ էջեր պահանջվեցին: Ես պատմեցի, որ թենիս խաղալ սովորողների համար դասագրքի պես մի բան եմ գրում։ Սովորաբար այդպիսի ձեռնարկներում քննարկվում են տարբեր հարվածներ իրականացնելու տեխնիկան, դրանց կիրառման տարբերակները և հաջող խաղի ընդհանուր ռազմավարության մշակումը։ Կարդալու արվեստը հարկավոր է ներկայացնել նման կերպով:
Ամեն փուլի համար գույություն ունեն օրենքներ, որոնց պետք է հետևել յուրաքանչյուր գիրք ընթերցելիս:

Մորտիմեր Ադլեր

 Նախորդ գլուխներում ես հայտնել եմ սեփական կարծիքս դպրոցական համակարգի մասին, որը կարելի է հերյուրանք համարել, եթե այն չլիներ բացարձակ արդարացի և օբյեկտիվ: Իմ կարծիքը դա խիստ դատապարտումն է մանկավարժների, որոնք չարաշահել են հասարակության վստահությունը, չնայած այս գլուխը կարող է ընթերցանության ուսուցանման մասին հիմնական թեմայից հեռու թվալ, ես պետք է բացատրեմ իրավիճակը, որում հայտնվել ենք մենք և մեր երեխաները: Մեզ դարձնում են կրթված, բայց անգրագետ:

Ինչպե՞ս կարդալ գրքեր. Թարգմանություն, մաս 1

Մաս 1. Ընթերցանությունն ինչպես գործունեություն.
Գլուխ 1. Հասարակ ընթերցողին

Այս գիրքն այն ընթերցողների համար է, ովքեր չեն կարողանում կարդալ: Գիտեմ, այնքան էլ քաղաքավարի չի հնչում, բայց ես ամենևին չեմ ցանկանում Ձեզ վիրավորել: Իմ պնդումը գուցե հակասական թվա, չնայած ոչ մի հակասություն այստեղ չկա: